این پست وبلاگ بازآی که درباره انیمه ها و مانگاها بود،خوندم و راغب شدم ،چند تا انیمه ببینم. مثل همیشه ویژگی های این سبک از انیمیشن سازی تو ذهنم کلی سوال ایجاد کرد.گذشته از بحث های تکنیکی ،اکثرا انیمه ها المان های استعاری و جادویی زیادی دارن،از مدرن ترین انیمه ها تا کلاسیک هاشون .چه موضوع انیمه در ارتباط با قهرمانهایی با اعمال سلحشورانه باشه چه درباره دانش آموزهای دبیرستانی و با موضوعات رمانتیک،باز نشونه هایی از فرهنگ ژاپنی از نوع اساطیر و افسانه های فولکور وکهن الگوها در گوشه گوشه انیمه جا داده شده،این حجم از تاکید روی بومی کردن یک محصول فرهنگی ناخواسته ذهن من رو می بره به این سمت که :چرا؟! هرچقدر بعد از تماشای یک انیمه می خوام به خودم تلقین کنم که مخاطب انیمه بزرگسالان نیستن،متقاعد نمی شم.جامعه هدف این حجم از فلسفه بافی و بیان استعاری تصاویر قاعدتا نمی تونن طیف کودکان باشن.قصد دارم در این نوشته بیشتر درباره انیمه هایی صحبت کنم که حجم زیادی از رازوارگی رو در خودشون جای دادن و بیش از اینکه اشاره مسقیمی به اثر خاصی داشته باشم،درباره مفاهیم به کار رفته در این انیمه ها صحبت کنم.
چند تا مشخصه تصویری هست که در بیشتر انیمه هایی که تا الان دیدم با وجود تفاوت سازندگانشون،تکرار شده.مثل شخصیت های فرعی منفی در انیمه ها ،که در چند انیمه ،شخصیت های شیطانی همه شبیه هم تصویر سازی شدن.
شخصیت های فاقد جنسیت یکی دیگر از تصاویر ثابت هست که المان هایی از نگی و مردانگی رو دارن،به نظر می رسه ویژگی های پلیدی و نیکی هم در این شخصیت ها به شکل عجیبی در هم تنیده است.
جدا شدن اجزای بدن و جایگزین شدنشون با یک شی بیجان ،یا تولد شخصیتها از یک مرده که به تازگی متوجه شدم به این پدیده می گن Homunculus یا گورزاد،آدمی که به صورت مصنوعی با اجزای بدن انسانی دیگر یا یک انسان مرده به وجود آمده.
فریاد زدن! شخصیتها در انیمه های ژاپنی اغلب در حال فریاد زدن هستند.جالبه بدونید در فرهنگ ژاپنی فریاد زدن یک امر عادیه و مردمشون موقع انجام دادن کارهای گروهی ،خیلی سر و صدا درست می کنن،موقع رفتن به رستوران های ژاپنی اونا با فریاد به استقبال میان!
کهن الگوها در انیمه های ژاپنی به وفور دیده می شن، همچنین اشاراتی به داستان آفرینش و جنگ هابیل و قابیل (که در انیمه ای که به تازگی دیدم،خود اون واقعه رو به صورت گذرا ،جایی که می خواد جهان تاریکی رو به تصویر بکشه به عنوان خاطره ای از شرارت در هستی، نشونش می ده) و ثنویت که با ثنویت مزدیسانی متفاوته (در ثنویت مزدیسانی هر دوعالم هم وجه مادی دارند هم روحی،اما در ثنویت گنوسی عالم روح و ماده کاملا از هم جدا هستند عالم روح نور و جهان ماده آکنده از ظلمت.همینطور که مراتب هستی طی می شه و به آخرین مرتبه می رسید از بارقه نور کم می شه و عالم ماده پست ترین و ناپاکترین بخش هستی هست.البته بارقه الهی در انسان به ودیعه گذاشته شده.میشه گفت گنوسیها تلفیقی از مسیحیت ،فلسفه یونان ،هندوئیسم و بودائیسم و آیین های باطنی مدیترانه ای رو دربرمی گیرن) در برخی انیمه های ژاپنی هم جهان تاریکی ،کاملا تاریک هست و هیچ نشانه ای از نیکی و روشنایی درش دیده نمیشه.
در یکی از انیمه ها جایی که قراره خدایان جهان ظلمت رو نشون بده،یکی از خدایان شبیه مغز هست و مدام از علیت حرف می زنه و دیگری زن هست و المان های هوس رو دربرداره.
سه تا مشخصه دیگه بود که در چند تا از انیمه ها توجه من رو به خودش جلب کرد:تکرار حس غم،سرکوب،سرگشتگی.انیمه های ژاپنی رگه هایی از یک غم غریب رو در خودشون دارن، حس سرکوب شدن شخصیتها بیشتر از حد انتظاره و گاهی شخصیتها کاملا در معرض تحقیر و از بین رفتن عزت نفسشون قرار می گیرن بدون اینکه تلاشی برای بازیابی خودشون انجام بدن ،اگر هم تلاشی باشه با حجم عجیبی از خشم و حس انتقام جویی بروز می کنه و به شکل غریبی افول می کنه.سرگشتگی و بی هدفی و بی معنایی هم یکی دیگر از حس هایی هست که در شخصیت ها دیده می شه و تکرار می شه.
درباره کهن الگوهایی که در انیمه ها استفاده می شه ،بایستی مفصل حرف زد،اما یک سری تصویر پردازی های مفهومی برای من قابل توجه بود:بیان به شدت استعاری در تصویر سازی که بخشی از تصاویر انیمه ها رو شبیه خوابها کرده.یونگ در مبحثی که در ارتباط با کهن الگوها داره ،اون ها رو یکی از عوامل ساختن خواب ها می دونه.معتقده جهانی که ما در خواب می بینیم حتی گاهی ریشه هایی در باورهای اجداد ما و پیشینیان ما در قرن های گذشته دارند. یا جای دیگری اشاره می کنه که تصاویر خواب ها تا چه اندازه از حقایق درونی ما رمز گشایی می کنند.بهرحال زبان خواب زبان رازوارگی هست و این رازوارگی در شمایل خواب گونه در انیمه ها دیده می شه. بهرحال نمی دونم این المانهای خواب گونه دارن چه جهان فکری رو توسط سازنده اثر نمایندگی می کنند. بر خلاف اون چیزی که برخی از تحلیل گرهای انیمه ها نوشتند ،تصور نمی کنم این تصاویر صرفا بازنمایی اوهامی بی معنا باشند.
سعی دارم اطلاعاتم رو در این زمینه تکمیل کنم، اگر باز اطلاعات جالبی دریافت کردم،باهاتون به اشتراک می گذارم.
درباره این سایت